In de pressure cooker met SZW

Het ministerie SZW deed onlangs met het oog op de toenemende schuldenproblematiek een beroep op stakeholders uit de schuldenketen, waaronder de NVI. Een beroep aan hen om in zogenaamde ‘pressurecooker’ sessies mee te denken in oplossingen voor het tegengaan en oplossen van problematische schulden. Namens de NVI namen voorzitter Connie Maathuis en bestuurslid/secretaris Arjan Stigter deel.

Twaalf interventies
Op 21 november 2022 was de eerste sessie in Den Haag en is samen met vertegenwoordigers van o.a. VNG, de rechtspraak, KBvG, NvvK, BBW en medewerkers van de ministeries SZW en J&V nagedacht over ‘interventies’ die sneller kunnen bijdragen aan het verminderen van de aantallen mensen met problematische schulden. Iemand met een problematische schuld heeft schulden die hij of zij niet zelf binnen drie jaar kan oplossen. Het uiteindelijk ambitieuze doel is zelfs halvering van de armoede in 2030. In deze brainstorm van maar liefst drie uren is een aantal interventies benoemd die de moeite van het verder uitwerken waard werd geacht.

Tweede ontmoeting
Op woensdag 7 december namen Connie en Arjan deel aan een verdiepingssessie waarin werd nagedacht over een aantal van de geopperde interventies zoals een landelijke schuldenpauzeknop, saneringskrediet tenzij, het verkorten van de shv-duur van 36 naar 18 maanden. Ook de NVI vindt het belangrijk dat problematische schulden worden voorkomen, waarbij we de belangen van onze leden en hun klanten zeker niet uit het oog verliezen. We zijn bijvoorbeeld kritisch over een schuldenpauzeknop, zeker als je daarmee de rechten van schuldeisers tekort doet. Aan de andere kant heeft niemand er wat aan als trajecten lang duren met als resultaat dat er uiteindelijk niets of erg weinig kan worden betaald. We denken constructief mee over de wijze waarop het wel zou kunnen werken.

Meetup nummer drie
Op donderdag 8 december dacht Arjan mee in de sessie waarin is onderzocht of het voor mensen met schulden beter is om zich online centraal aan te melden. Er is al veel beschikbaar zoals Geldfit en de Nationale Schuldhulp Route (NSR) en ook loketten op de websites van de verschillende gemeentes. Maar de NVI vindt bijvoorbeeld dat dit uniformer en meer vanuit centrale regie moet worden geregeld. De groep besprak ook de mogelijkheden om aanmelding op termijn via het Schuldenknooppunt te laten lopen. Er zijn veel concrete voorstellen gedaan die door het ministerie SZW verder moeten worden beoordeeld.

Daarnaast is gesproken over een betere uitwisseling van data tussen verschillende platformen. Hier zijn wel wat privacy issues maar onderzocht gaat worden of het bijvoorbeeld mogelijk is om gemeenten verplicht te laten aansluiten op zowel VISH als het Schuldenknooppunt. Vaak belemmert een gebrek aan middelen en capaciteit bij vooral kleinere gemeentes aansluiting, en onderzocht wordt hoe dit kan worden opgelost. Ook daarin zijn concrete aanbevelingen gedaan.

Laatste sessie in 2022
Gisteren woonden Connie en Arjan de voorlopig laatste sessie in 2022 bij. Daarin werd vooral gesproken over het toetsen van de haalbaarheid en het effect van een bepaalde interventie op het uiteindelijke doel (halvering van de armoede). Centraal stond het punt van rechtszekerheid voor de schuldenaar als ook voor de schuldeiser. Een uniforme werkwijze (en misschien zelfs wel centrale werkwijze) voor gemeentes wordt gezien als cruciaal. Knelpunten om de plannen te kunnen realiseren zijn uiteraard ook besproken en meegewogen. Denk dan bijvoorbeeld ook aan de visie van de Autoriteit Persoonsgegevens als het gaat om gegevensuitwisseling. Of het maken van kosten zonder dat daar voldoende middelen tegenover staan. Kortom, we zijn er nog lang niet maar er worden de nodige goede stappen gezet in deze complexe materie. Het ministerie van SZW gaat zich nu gaan beraden over alle voorgelegde initiatieven en de wijze waarop er binnen de zienswijze van het kabinet invulling aan kan worden gegeven. Uiteraard houdt de NVI zich beschikbaar voor raad en daad. Ook in het nieuwe jaar, want u begrijpt: wordt vervolgd…